Thurgood Marshall là người da đen đầu tiên giữ chức Thẩm phán Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ đóng vai trò quan trọng tron cuộc chiến chống lại sự phân biệt chủng tộc trong thời gian phong trào dân sự đòi bình quyền ở Hoa Kỳ thập niên 50 60 thế kỉ trước. Khi ông làm Luật Sư đã đạt một kỷ lục ông tháng 29 trên 32 vụ ông đã nhận trước khi lên làm Thẩm phán Tối Cao Pháp Viện. Ông là người tháng kiện nhiều nhất ở Tòa cấp cao hơn bất cứ ai trong lịch sử Hoa Kỳ. Ông đảm nhận chức vụ trong 24 năm tại Tối Cao Pháp Viện ông là người có tư tưởng ủng hộ quyền công dân,quyền cá nhân. Ông nổi tiếng với các chính sách bảo vệ các cộng đồng người thiểu số, chính sách xã hội.
Thurgood Marshall là ai ?
Thurgood Marshall sinh ngày 2 tháng 7 năm 1908, tại Baltimore, Maryland. Cha là William Marshall nhân viên gác cổng tàu lửa, mẹ là Norma một giáo viên.
Sau khi tốt nghiệp phổ thông năm 1925, Marshall học ở Đại học Lincoln ở Hạt Chester, Pennsylvania. Trước khi tốt nghiệp ông cưới người vợ đầu tiên làVivian “Buster” Burey.
Năm 1930, Marshall ông nộp đơn xin nhập học Đại học Luật Maryland nhưng bị từ chối bởi vì ông là người da đen. Sau đó ông quyết định nhập học Đại học Luật Howard nởi ông được sự giúp đỡ của hiệu trưởng Charles Hamilton Houston người luôn khuyên khích học sinh sử dụng pháp luật để thay đổi xã hội.
Năm 1933, Marshall nhận được bằng với thứ hạng cao nhất lớp, sau đó ông mở một văn phòng luật sư tranh tụng ở Baltimore.
Năm 1935, Marshall có chiến thắng đầu tiên trong vụ Murray kiện Pearson, ông dưới sự giúp đỡ của Houston, đã thắng kiện đại học Maryland khi từ chối người da đen nhập học.
Ngay sau chiến thắng, Marshall trở thành luật sư cho “Hiệp hội quốc gia vì sự tiến bộ của người da màu” National Association for the Advancement of Colored People (NAACP), rồi đảm nhận chức chủ tích quỹ vận động giáo dục và pháp luật NAACP.
-Vụ Chambers kiện Bang Florida (1940): Marshall bảo vệ thành công cho bốn bị cáo người da đen bị cảnh sát bắt ép nhận tội giết người.
-Vụ Smith kiện Allwright (1944): Tối Cao Pháp Viện đã lật ngược phán quyết của Tòa án bang Texas. Bang này chỉ cho phép các ứng viên ứng cử là người da trắng.
– Vụ Shelley kiện Kraemer (1948): Tối Cao Pháp Viện xóa bỏ một đạo luật dân sự phan biệt chủng tộc.
– Vụ Sweatt kiện Painter (1950): Vụ kiện này nhằm chủ đích xóa bỏ học thuyết “phân chia nhưng công bằng” của Án lệ Plessy kiện Ferguson (1896) . Tòa án đã ủng hộ Heman Marion Sweatt một người da đen bị từ chối nhập học Đại học Luật Texas kể cả trong vụ việc này sinh viên Heman Marion Sweatt đồng ý học thuyết “phân chia nhưng công bằng” chấp nhận sử dụng các cơ sở dành cho người da đen.
-Vụ Brown kiện Hội đồng giáo dục Topeka (1954): Đây là vụ kiện nổi tiếng nhất của ông chiến thắng vang vọng trong cuộc chiến đòi quyền bình đẳng Tối Cao Pháp Viện đã có phán quyết tuyệt đối.
Chuyên đời tư cá nhân ông Marshall nhận lấy nỗi đau thương tột cùng khi người vợ đầu tiên mất sau 25 chung sống vì ung thư mất năm 1955. SAu đó ông kết hôn với Cecilia Suyat và có 2 người con.
Năm 1961, Tổng thống John Kennedy bổ nhiệm ông Marshall vào Tòa án phúc thẩm Hoa Kỳ, năm 1965 tổng thống Lyndon Johnson đề cử ông làm Thẩm phán Tối Cao pháp viện, trở thành người da đen đầu tiên đảm nhận chức vụ này. Năm 1967, Thẩm phán Tom C. Clark xin nghỉ hưu, tổng thống Johnson chính thức đề cử Marshall cho Thượng viện Hoa Kỳ bầu chọn tỷ lệ 66-11
Thời điểm này, Tối Cap Pháp Viện Hoa Kỳ được xem là khuynh tả, cánh tả chiếm đa số và tư tưởng của ông Marshall hợp với Thẩm phán William J. Brennan, cả hai gần như có các quyết định bỏ phiếu giống nhau. Khi ông làm thẩm phán đã tạo ra danh tiếng là một người ủng hộ nhân quyền và quyền dân sự.
Án Lệ Furman – Georgia (1972), Marshall và Brennan đã cho rằng án tử hình là vi hiến. Ông cũng nằm trong số đông phán quyết trong án lệ Roe-Wade (1973)
Năm 1991, Marshall xin nghỉ hưu do vấn đề sức khỏe. Tổng thống George H. W. Bush đã đề cử một người da đen khác là Clarence Thomas thay vị trí của ông.
Để vinh danh sự đóng góp của ông đại học luật Texas đã đề tên ông và đổi tiên trường thành Đại học Luật Thurgood Marshall năm 1978 tiếp tục đào tạo các học sinh thuộc cộng đồng thiểu số, trường nằm trong Top 5 trường có sinh viên luật da đen tốt nghiệp cao nhất. Quỹ Thurgood Marshall College,thành lập năm 1987 hỗ trợ hơn 300,000 sinh viên da đen nhập học ở các trường luật, y khoa, cộng đồng……
DỊch và cải biên: La Mạnh Nhất
Sources:
https://www.britannica.com/biography/Thurgood-Marshall
https://www.history.com/topics/black-history/thurgood-marshall