California kiện Texas. Phạt Thuế Không Mua Bảo Hiểm

Án Lệ Bang California kiện Texas vụ kiện liên quan đến tính Vi hiến song hàng trong một Đạo Luật ACA (Obamacare). Một là quyền áp đặt thuế chỉ của riềng Quốc Hội nhánh lập pháp Hoa Kỳ. Hai là, bắt buộc người dân phải mua bảo hiểm nếu không mua sẽ bị phạt thuế thu nhập vi hiến quyền công dân. Một vụ kiện thể hiện rõ thái độ, quan điểm chính trị của các bang theo Cộng hòa và Dân chủ. Đặc biệt là sự đối đầu của hai bang lớn nhất Hoa Kỳ về tiềm lực kinh tế và xã hội. California đối đầu Texas.

Nguồn Gốc Vụ Bang California kiện Texas

Năm 2010, Quốc Hội do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua Đạo luật Bảo vệ Bệnh nhân và Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act-ACA). Trong đó có điều khoản các bang phải thông qua chính sách hay chương trình cung cấp bảo hiểm miễn phí hoặc giá mua thấp dành cho người có thu nhập thấp hay người nghèo.

Trong Đạo luật đó có một điều khoản phạt thuế thu nhập cá nhân nếu không mua bảo hiểm. Được biết đến là điều khoản cá nhân “trách nhiệm cá nhân-individual mandate”. Việc thông qua Đạo luật gây ra tranh cãi, Đảng Dân chủ cho rằng chính sách này thúc đẩy an sinh xã hội và các công ty bão hiểm. Đảng Cộng hòa cho rằng nó tạo ra gánh nặng về thuế cho chính quyền các tiểu bang, nhất là các bang nông nghiệp miền Nam và các bang có ngân sách ít.

ACA đã gặp phải 3 lần kiện tụng đưa ra Tối Cao Pháp Viện. Năm 2012 National Federation of Independent Business kiện Sebelius với Phán quyết 5-4 ủng hộ quyền lập pháp quy định điều khoản trách nhiệm cá nhân mua bảo hiểm.

Tháng 12 năm 2017, Tổng thống Donald Trump đã ký thi hành Đạo Luật Cắt Giảm Thuế Và Việc Làm, trong các điều khoản cắt giảm thuế có điều Luật giảm mức phạt thuế điều luật ACA bắt buộc cá nhân không mua bảo hiểm là 0 Đồng. Loại bỏ phạt thuế sẽ giúp tiết kiệm ngân sách liên bang lên đến 300 tỷ USD, một chiến thắng lớn của Đảng Cộng hòa.

Tháng 2 năm 2018, Texas dẫn đầu 19 tiểu bang kiện lên Tòa án Quận khu vực Bắc Texas (United States District Court for the Northern District of Texas). Yêu cầu bãi bỏ điều khoản bắt buộc mua bảo hiểm trong Đạo Luật Thuế Vụ có liên quan đến ACA. Xem xét lại tính vi hiến trong phán quyết năm 2012 của Tối Cao Phán Viện

Ngày 12 tháng 12 năm 2018, Thẩm phán Reed O’Connor, đã phán quyết toàn bộ Đạo luật ACA vi hiến nhưng không bác bỏ điều luật. Chờ đợi Phán quyết của Tòa phúc thẩm khu vực về vấn đề này.

Tháng 1 năm 2019, California dẫn đầu 17 bang kiện ra Tòa phúc thẩm khu vực số 5. Sau đó thêm 4 bang nữa tham gia khỏi kiện. Ngày 18 tháng 12 năm 2019 Tại Tòa phúc thẩm khu vực, ba thẩm phán Carolyn Dineen King, Jennifer Walker Elrod và Kurt Engelhardt ngồi ghế xét xử, hai thẩm phán Elrod và Engelheardt đã ra phán quyết ủng hộ Tòa sơ thẩm phạt mua bảo hiểm là vi hiến. Phần còn lại của điều Luật có thể tạm xem xét chuyển hồ sơ lại để Tòa sơ thẩm thay đổi tuyên một phần Luật vi hiến chứ không phải Tòa bộ.

Tối Cao Pháp Viện

California đã quyết định Xin Certiorari để kiện lên Tối Cao Pháp Viện vào ngày 3 tháng 1 năm 2020. Sau nhiều lần trì hoãn các buổi tranh luận và xem xét. Ngày 10 tháng 10 năm 2020 buổi tranh luận đầu tiên các nhà quan sát độc lập dường như nhận định được ACA sẽ bị tuyên vi hiến. Thời điểm năm 2021 khi Quốc Hội do Đảng Dân chủ kiểm soát có thể áp đặt lại điều luật này, nên Tối Cao Pháp Viện cần ra phán quyết toàn cục tránh các chiêu bài chính trị có thể tiếp diễn.

Đến ngày 17 tháng 6 năm 2021, Tối Cao Pháp Viện ra phán quyết 7-2. Hủy bỏ bản án Phúc thẩm nhưng phải xem xét lại vụ án, có nghĩa là Tòa án cấp dưới không tuyên sai. Bỏ vụ việc và xem xét lại trong vụ án khác nguyên nhân Tối cao cho rằng lẫn nguyên đơn và bị đơn thiếu căng cứ lẫn chứng cứ. Nếu áp dụng và không áp dụng sẽ ảnh hưởng đến người dân ở các bang như thế nào.

Hai thẩm phán Samuel Alito, Neil Gorsuch đều cho rằng điều khoản bắt buộc mua bảo hiểm và phạt thuế thu nhập là Vi Hiến. Chỉ trích số đông cố tình tạo ra lập luận khác hiểu sai quyền Hiến định.