Thần đầu voi Ganesha là một trong những vị thần được tôn thờ nhiều nhất trong Ấn Độ giáo, nhân dạng vẻ bề ngoài rất kỳ dị đầu voi thân người. Thần Ganesha là đại diện cho sự tài trí, hạnh phúc và thành công . Thần Ganesha con của thần Shiva và nữ thần Parvati là em trai của thần Karthikeya ( Subrahmanya) thần chiến tranh trong Ấn độ giáo
Thần Ganesha, thường được gọi là Gansesha hoặc Ganapati có nghĩa là thần của vạn dân, gana có nghĩa người dân. Thần Ganesha cưỡi trên một con chuột có tên là Krauncha. Ở Ấn Độ có một lễ hội Ganesh Chaturthi kéo dài 10 ngày từ cuối tháng 8 đầu tháng 9 để tôn vinh thần đầu voi ở Mumbai. Thần Ganesha được hiển thị với hình ảnh thân người đầu voi và hình ảnh này đã được tôn thờ ở khắp Nepal lẫn ở Ấn Độ, Thái lan, Campuchia.
Theo truyền thuyết sự ra đời của thần Ganesh bắt nguồn từ việc Nữ thần Parvati luôn bị thần Shiva nhìn với con mắt thèm muốn nên nữ thần đã tìm cách tự bảo vệ mình. Do đó bà đã tạo ra thần Ganesha từ những đất, vết dơ trên cơ thể nữ thần khi bà đi tắm và giao nhiệm vụ canh phòng tắm của bà, trong lúc này thần Shiva đang trên đường đi săn.
Khi Shiva đi săn trở về không nhận ra cơ thể nữ thần Parvati chỉ thấy một đứa trẻ đang cố ngăn cản Shiva tiếp cận nữ thần Parvati. Shiva rất tức tối và đã chặt đứt đầu Ganesha. Paravati cầu xin Shiva để Ganesha được sống và cho Ganesha một cái đầu mới. Để Parvati không đau khổ, Shiva đã ra lệnh chặt đầu con vật đầu tiên thần nhìn thấy gắn làm đầu cho Ganesha.
Thần Shiva sau đó gắn đầu voi vào thân hình cậu bé, hồi sinh lại mạng sống và giao cho cậu nhiệm vụ lãnh đạo đội quân của mình. Cậu bé này do đó có tên là Ganesha (ganesah có nghĩa là người cai quản hay chúa tể của một nhóm) thần Shiva cũng ban cho cậu bé thêm một đặc ân, rằng dân chúng sẽ thờ phụng và đọc tên của cậu bé này trước khi thực hiện một công việc nguy khó. Đó là những gì được mô tả trong kinh Shiva Purana.
Thần đầu voi Ganesha được cho là con của thần Shiva và Parvati một cách gián tiếp là thần ganesh được nữ thần Parvati tạo ra trực tiếp từ đất trên cơ thể bà nhưng người tạo ra sự sống lần thứ hai gắn đầu voi lên là thần Shiva nên gián tiếp tạo ra thần đầu voi.
Một truyền thuyết khác trong Brahma Vaivarta Purana kể rằng sự ra đời của thần ganesh lại khác hoàn toàn: thần Shiva khuyên vợ mình là nữ thần Parvati nên chay tịnh một năm để cầu thần Vishnu ban cho họ một đứa con. Nữ thần Parvati nghe theo lời chồng và ước nguyện của họ đã trở thành hiện thực. Khi cậu bé chào đời, các thần linh ở khắp nơi đã tụ hội về để chúc mừng và ngắm nhìn cậu bé. Thần Shani, con trai của thần Surya (thần Mặt trời) cũng có mặt nhưng không chịu ngắm nhìn đứa bé này. Nữ Thần Parvati thấy lạ thì hỏi nguyên cớ; thần Shani bèn nói rằng nếu ngài nhìn vào cậu bé thì đầu cậu bé sẽ lập tức rơi lìa khỏi cổ. Nghe vậy nhưng nữ thần Parvati vẫn không tin, nài nỉ thần Shani hãy nên ngắm nhìn Ganesh một lần, và kết quả là đầu cậu bé đã rơi lìa khỏi cổ. Trước tình cảnh thảm thương ấy, các vị thần đều cùng nhau than khóc, riêng thần Visnhu đã vội vàng đi đến sông Pushpabhadra, mang đầu một con voi con về và gắn lên người cậu bé, làm sống lại cậu. Ganesha rất thông minh trí tuệ, trở thành một vị thần quan trọng và được nhiều người tin là bậc sáng tác nên bộ Mahabharata.
Dịch và cải biên: La Mạnh Nhất
Sources:
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Ganesha
- https://en.wikipedia.org/wiki/Ganesha
- https://www.britannica.com/topic/Ganesha
- https://www.worldhistory.org/Ganesha